Heb je dat wel eens? Dat je voelt dat een woord of begrip veel meer kan betekenen dan dat het over het algemeen op deze planeet vorm krijgt? Ik heb dat met het woord liefde.
Voor mij is er liefde en er is Liefde (met een grote L).
De liefde (met een kleine l) omschrijf ik als een gevoel. Het gevoel van liefde is heerlijk en groots, en als mens doen we er alles aan om dat gevoel te vinden en te voelen. Het is een fundamentele menselijke behoefte aan:
- het delen van intimiteit en genegenheid met een ander
- een gevoel van gehechtheid
- het geven en ontvangen van positieve woorden, tijd en aandacht en lichamelijke aanraking
- iemand om voor te leven
Natuurlijk maken al deze dingen deel uit van liefde, maar zijn ze liefde op zich?
Liefde is meer dan een gevoel
In haar boek ‘All About Love’ schrijft Bell Hooks dat ons van jongs af aan wordt ons geleerd dat liefde in de eerste plaats een gevoel is. Een intuïtieve aantrekking en een magische trance waarin we terecht kunnen komen door iets buiten onszelf.
Zoals Hooks schrijft, beperkt deze visie ons als mens omdat het liefde laat zien als iets waar je geen controle over hebt. In werkelijkheid is Liefde precies het tegenovergestelde. Liefde is een keuze, een staat van zijn en een manier van leven.
Het schept eerder betekenis dan bevrediging. Liefde met een hoofdletter gaat ook verder dan bevestiging, liefdesverklaringen of plechtige huwelijksceremonies. Zelfs verder dan onze eigen grenzen van het ik.
Liefde met een grote L is dus een staat van zijn, een manier van leven. Hoe laat zich dat dan zien? Dmitri Leontiev schrijft hier mooi over in The World Book of Love.
Liefde als dialoog
Dmitri Leontiev schrijft dat je Liefde nog het best kan zien als een dialoog, en in mijn ogen heeft hij daar gelijk in. Nou is het punt met het begrip dialoog dat dit in onze cultuur op verschillende manieren wordt gebruikt, maar veelal ook onjuist.
Ik geef trainingen over de dialoog en ik merk daar elke keer weer dat mensen een beperkt beeld hebben van wat een dialoog is. Een dialoog is meer dan een goed gesprek of een uitwisseling van visies. Het is ook een manier van met elkaar omgaan.
De dialoog vraagt om een onderzoekende en open houding. Het vraagt om luisteren om te begrijpen, en je eerste reactie uitstellen (bijvoorbeeld direct een oplossing aandragen of een oordeel geven). Daarvoor moet je je dus ook bewust zijn van je eigen emoties, gedachten en verdedigingsmechanismen. Het gaat om ruimte geven aan de ander, maar ook
eigen ervaringen inbrengen. Jouw waarheid spreken en de waarheid van de ander respecteren, vanuit de gedachte dat niemand ‘de waarheid’ in pacht heeft. Het vraagt om bereidheid om je open te stellen voor de mogelijkheid dat het perspectief van anderen je nieuwe inzichten kan brengen.
Met deze dialoogregels kan je een ruimte van Liefde creëren. Een gelijkwaardige gespreksruimte waarbinnen iedereen zich thuis kan voelen. Het voelt magisch als dit lukt.
Van daaruit kan je niet alleen ontdekkingen doen die jezelf enorm kunnen verrijken, maar kan ook collectieve wijsheid en kracht worden aangeboord. Wijsheid waarmee we diversiteit kunnen leren benutten en tegenstellingen kunnen overbruggen. En wat heeft de wereld dit hard nodig.
Deze tijd nodigt ons uit om ruimtes van Liefde te creëren.
Meer zelfexpansie dan zelfopoffering
Of het nu om een vriendschap, samenwerking of community gaat, een ruimte van Liefde is een gedeelde werkelijkheid die het ‘ik’ overstijgt. Alles wat je bijdraagt is een investering in het groeien en bloeien van deze gemeenschappelijke ruimte, en dus niet per se gericht op het geluk van de ander of van jezelf. Toch plukt een ieder de vruchten van deze investering.
Soms direct en soms indirect.
En dit is waar het voor mij en vele anderen moeilijk is, want dit zijn we niet gewend. In onze samenleving zijn niet de regels van de dialoog gebruikelijk, maar regeert discussie en debat. We willen elkaar overtuigen, veranderen en hebben geleerd om onszelf constant te vergelijken met anderen. Wanneer we een daad van liefde stellen, leeft toch meestal (bewust of onbewust) de gedachte dat we er wel iets voor terug willen zien. Anders ‘klopt’ de relatie niet. We willen niet het idee hebben dat we onszelf moeten wegcijferen of opofferen voor een ander (en dit is ook zeker niet de bedoeling), maar daardoor stellen we wel allerlei voorwaarden aan de ander en zijn of haar vrijheid.
Onvoorwaardelijke liefde
Liefde met een grote L is onvoorwaardelijk en belangeloos. En – ik spreek uit ervaring – zeker niet altijd wederzijds. Je nodigt de ander uit om in de ruimte van Liefde te komen, maar je laat het bij de ander wat hij of zij ermee doet.
We hebben onze definitie van liefde platgeslagen
Ik geloof dat deze Liefde altijd onze ware natuur is geweest, maar dat die bedekt is door de overtuigingen, patronen en tradities waarop onze samenleving gebaseerd is (lees hierover meer in mijn boek). Nu is een goede tijd om ‘de liefde’ te herdefiniëren. Niet alleen met onze mind, ook in ons doen en laten. Minder debat, meer dialoog. Liefde met een hoofdletter vraagt van ons om nieuwe vormen en rollen te verkennen die bijdragen aan het groeien en bloeien van al wat leeft op aarde.
Shapeshifting | Tonen van Liefde
Tonen van Liefde. Niet voor niets de ondertitel van de vertelling die ik samen met Péronne Ewijk en Fabrina Willemse heb gemaakt. Shapeshifting is ontstaan vanuit de dialoog met dat wat geen stem heeft – de aarde, de dieren, kinderen en toekomstige generaties – en vanuit de verhalen van mensen wiens stem niet eerder gehoord werd.
We creëren 25 november 2022 een ruimte van Liefde en je bent van harte welkom!
Waar mensen met de juiste intentie bij elkaar komen, ontstaat een energie die met iedereen iets doet.